باعلائم، علل ایجاد و درمانهای طبیعی و گیاهی دردهای پریود بیشتر آشنا شویم.
زمان پریود و شروع خونریزی ماهانه برای بسیاری از بانوان می تواند تجربه دردناکی باشد. سالیان درازی است که زنان به دلایل مختلف این مشکل را تحمل کرده اند و این درد می تواند از زنی به زن دیگر متفاوت باشد. برای تعدادی از زنان این درد ضعیف کننده می باشد.
علائم قاعدگی دردناک
هر ماه زمانی که قاعدگی آغاز می شود دیواره های داخلی رحم شروع به ریزش و خونریزی می کنند و رحم منقبض می شود. در زنانی که قاعدگی دردناک دارند این انقباض بسیار دردناک می باشد. در این افراد حتی ممکن است عضلات رحم نیز دچار گرفتگی یا اسپاسم گردد. درد می تواند در ناحیه زیر شکم، قسمت پایین کمر، اندام تناسلی و رانها احساس شود. این درد موج مانند غالبا همراه با سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ و اسهال می باشد. این دردها می توانند 24 ساعت قبل از اولین روز قاعدگی آغاز شده و معمولا تا 2 روز اول طول بکشند. در تعدادی از بانوان درد ممکن اسنت تا روز سوم پریود نیز ادامه یابد.
قاعدگی دردناک یکی از دلایلی است که می تواند باعث ناتوانی در انجام کارها در خانم ها گردد و باعث شود که قادر به حضور در محل کار یا انجام کارهای معمول در منزل نباشند. همچنین دردهای دوران پریود یکی از دلایل اصلی مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی یا مسکن ها یی نظیر ایبوپروفن توسط خانمها می باشد.
اگر شما قاعدگی بی نهایت دردناکی دارید بایستی حتما این مورد را با پزشک خود درمیان بگذارید. چون مهم است که مطمئن شوید دردهایی که دارید مربوط به قاعدگی دردناک اولیه است یا علت این دردها قاعدگی دردناک ثانویه می باشد. قاعدگی دردناک اولیه یعنی علت ایجاد دردها همان قاعدگی می باشد و مشکل یا بیماری خاصی آنها را ایجاد نکرده است در حالیکه در قاعدگی دردناک ثانویه، دردها به دلیل مشکلات و بیماریهای دیگری ایجاد می شوند. بعنوان مثال؛ قاعدگی دردناک ثانویه غالبا توسط مشکلاتی نظیر اندومتریوز، کیست های تخمدانی یا فیبروئیدهای رحمی ایجاد می شود. فاکتورهای دیگری نیز وجود دارند که می توانند باعث ایجاد دردهای قاعدگی شوند، مثل سندرم روده تحریک پذیر، یبوست، عفونت مجاری ادراری و غیره. بدیهی است که درمان این دردها، زمانی که ما از دلایل اصلی ایجاد آنها اطلاع درست داشته باشیم، بسیار آسانتر و موثر تر خواهد بود.
علل و درمان خونریزی شدید در دوران پریود
دلیل انقباضات دردناک رحم و دردهای قاعدگی
از دهه 70 مطالعاتی برای پیدا کردن ارتباطی بین انقباضات رحمی و دردهای دوران قاعدگی آغاز گردید. دانشمندان دریافتند که زنانی که دچار دردهای قاعدگی می شوند میزان پروستاگلاندین F2 آلفا (PGF2) در بدنشان بالا می باشد. پروستاگلاندین F2 آلفا بوسیله رحم برای توقف تولید پروژسترون در آخر دوره جنسی ساخته می شود. نشان داده شده است که در زنانی که از دردهای قاعدگی رنج می برند، میزان تولید PGF2 حدود 7 برابر زنانی است که این دردها را تجربه نمی کنند. زمانی که پروستاگلاندین F2 آلفا به مقدار زیاد به خون ریخته می شود باعث گرفتگی عضلات رحم می گردد. این ماده همچنین باعث ایجاد التهاب در بدن می گردد، زیرا PGF2 به عنوان ماده شیمیایی التهاب زا در بدن شناخته شده است. انقباض رحمی و التهاب دلایل ایجاد دردها می باشند. دانشمندان هنوز نمی دانند که چرا در بدن این گروه زنان مقادیر زیادی از این پروستاگلاندین ساخته می شود.
روشهای طبیعی برای کاهش دردهای قاعدگی
در اینجا تعدادی از درمانهای طبیعی برای کمک به دردهای قاعدگی را ذکر می کنیم، اما همچنین تعدادی از درمانها، تمریناتی را شامل می شود که بایستی در طولانی مدت انجام دهید تا به تسکین دردهای پریودی برای همیشه کمک کند.
1. ملاحظات تغذیه ای
دریافت مقادیر کافی از مواد مغذی در طول روز بایستی در اولویت باشد. این را در نظر بگیرید که قاعدگی دردناک یک وضعیت التهابی در بدن می باشد، بنابراین مهم است که از مصرف غذاهایی که پاسخ های التهابی در بدن را افزایش می دهند، پرهیز کنیم. مواد غذایی که قند بالایی دارند باعث افزایش مواد شیمیایی التهاب زا نظیر PGF2 در بدن می شوند. اگر نظر پزشکان، متخصصان طب سنتی و کارشناسان گیاهان دارویی را جویا شوید، همه آنها معتقدند برای کاهش این دردها داشتن رژیم غذایی ضدالتهاب ضروریست.
از مصرف کربوهیدراتهای تصفیه شده خودداری کنید
در عوض غلات سبوس دار مثل جودوسر، ارزن، برنج قهوه ای و... را زیاد مصرف کنید. سعی کنید بیش از 3 وعده از این غلات را در یک روز مصرف نکنید.
مصرف مواد غذایی شیرین و شیرینی های فراوری شده را محدود کنید
در طول روز تنها مقدار خیلی کمی عسل را بعنوان شیرینی انتخاب کنید.
مصرف لبنیات را کاهش دهید
محصولات لبنی باعث جمع شدن خون و اخلاط در بدن شده و بسیاری از پزشکان کاهش قابل توجهی را در دردهای قاعدگی زنانی که مصرف محصولات لبنی را قطع کرده بودند، مشاهده کرده اند. اگر می خواهید لبنیات استفاده کنید حتما انواع ارگانیک آن را انتخاب کنید که هیچ مواد نگهدارنده یا هورمونی اضافه ای نداشته باشند.
کاهش مصرف گوشت قرمز و زرده تخم مرغ به 2 تا 3 بار در هفته
این به دلیل این است که گوشت قرمز و زرده تخم مرغ هردو حاوی مقادیر زیادی آراشیدونیک اسید می باشند. ثابت شده است که این ترکیب در برخی افراد باعث افزایش التهاب سلولی می شود. برای اینکه متوجه شوید که آیا به آراشیدونیک اسید حساس هستید یا نه، گوشت قرمز و زرده تخم مرغ را به مدت یک ماه از رژیم غذایی خود حذف کنید. بعد از یک ماه مجددا این مواد را وارد رژیم غذایی خود کنید، اگر علائم قاعدگی دردناک دوباره برگشت یعنی به این مواد حساس هستید. سعی کنید همیشه گوشت قرمز و تخم مرغ ارگانیک مصرف کنید.
مقادیر زیادی میوه و سبزیجات تازه مصرف کنید
مرکبات: این میوه ها را بصورت کامل یا آبمیوه همراه با غذا میل کنید تا جذب آهن مورد نیاز بدنتان را تامین کنید. زیرا در طی قاعدگی آهن به راحتی از بدن خارج شده و بدن دچار کمبود آهن می گردد.
برگه زردآلو: این میوه های خشک خوشمزه منابع سرشار از آهن می باشند و برای مصرف در دوران قاعدگی گزینه مناسبی هستند. همانطور که می دانید قاعدگی های شدید با خونریزی زیاد می توانند باعث کاهش ذخیره آهن بدن گردند، بنابراین ضروری است که در این دوران مواد غذایی غنی از آهن را در برنامه غذایی خود بگنجانیم. دیگر مواد غذایی دارای آهن شامل: جگر، بقولات، میگو و نانهای سبوس دار و غنی شده و غلات و حبوبات می شوند.
2.مکمل های غذایی مهم
مولتی ویتامین ها
برای دریافت انواع ویتامین ها سعی کنید تمام گروههای غذایی را مصرف کنید یا در صورت نیاز و با مشورت پزشک از مولتی ویتامین های مخصوص دوران بارداری استفاده کنید. این مکملها کمک می کنند که در دوران پریود مواد مغذی مورد نیاز بدن تامین شود. برخی از افراد به دلیل سیستم غذایی خاصی که دارند مقادیر کافی از انواع مواد غذایی تازه را مصرف نمی کنند، بنابراین میزان مواد غذایی ضروری در بدنشان کاهش یافته و بدن دیگر قادر به عملکرد مناسب نمی باشد.
ویتامین A
حتما مقادیر کافی ویتامینA را مصرف کنید. این ویتامین را از طریق مواد غذایی طبیعی مثل روغن ماهی کاد یا سبزیجات پربرگ سبز رنگ و نارنجی رنگ مثل اسفناج و هویج تامین کنید. ویتامین A به حفظ و تنظیم میزان استروژن در بدن کمک می کند.
منیزیم
منیزیم به شل و نرم کردن بافت عضله کمک می کند. و نشان داده شده است که این عنصر بطور فوق العاده ای به کاهش درد قاعدگی کمک می کند. کمبود منیزیم یکی از دلایل قاعدگی دردناک می باشد.
امگا6
آیا شما میزان کافی از اسیدهای چرب امگا 6 مصرف می کنید؟ روغن گل گاو زبان و روغن گل مغربی و سایر روغنهای گیاهی دارای مقادیر بالای اسیدهای چرب امگا6 هستند. اسیدهای چرب امگا6 می توانند با اصلاح ساختار سلولی دستگاه تناسلی، کاهش التهابات و اصلاح وضعیت اندام ها در بدن به باروری کمک کنند. گل گاو زبان و گل مغربی رحم را تقویت می کنند. استفاده از مکملهای حاوی اسیدهای چرب ضروری نیز روش مناسبی می باشد.
3.درمانهای گیاهی برای قاعدگی دردناک
زمانیکه سخن از استفاده از گیاهان دارویی برای دردهای قاعدگی به میان می آید، این سوال مطرح می شود که این گیاهان دقیقا چه کاری در بدن انجام می دهند. گیاهان دارویی مختلف برای عملکردها و اهداف متنوعی مورد استفاده قرار می گیرند. قاعدگی دردناک علاوه بر درد، مسائل و مشکلات دیگری نیز همراه خود دارد. مثلا تعدادی از بانوان همراه با دردهای شدید قاعدگی خونریزی شدیدی نیز دارند، در حالیکه برخی دیگر علاوه بر درد،کسلی و رخوت همراه با یک خونریزی بسیار اندک دارند؛ هردو این گروهها می توانند جزو دسته قاعدگی دردناک تشخیص داده شوند. از دیگر نکاتی که قبل از استفاده از درمانهای گیاهی بایستی در نظر گرفته شود تعادل هورمونی، تغذیه، گوارش، وضعیت ذهنی/عاطفی و میزان درد می باشد. در ادامه درمانهای گیاهی را که هرکدام دارای عملکرد مخصوصی بر مشکلات مختلف قاعدگی دردناک هستند، معرفی می کنیم:
گیاه بداغ یا بوداغ: می توان گفت که این گیاه موثرترین گیاه برای کاهش درد ناشی از اسپاسم رحم می باشد. این گیاه درد ناشی از انقباض و گرفتگی رحم را تسکین می دهد. ثابت شده است که استفاده از آن چند روز قبل از شروع قاعدگی برای جلوگیری از دردهای قاعدگی بسیار موثر و مطمئن می باشد. بهتر است به جای استفاده از انواع مسکن ها از این گیاه برای کاهش دردهای قاعدگی استفاده کرد، حداقل اینکه این گیاهان خطر آسیب کبدی که مسکن ها دارند را ندارد.
ریحان و آویشن : ریحان می تواند دردهای معمولی قاعدگی را تسکین دهد زیرا حاوی کافئیک اسید می باشد که دارای اثر ضد درد می باشد. آویشن نیز دارای مقادیر بالایی کافئیک اسید می باشد. این سبزیجات را بعنوان ادویه در پخت غذاهای گوشتی و سبزیجات استفاده کنید. یا آنها را بصورت دمکرده بنوشید. 2 قاشق غذاخوری آویشن یا ریحان را به 400 سی سی آب در حال جوش اضافه کنید. در ظرف را محکم ببندید و بگذارید تا در دمای اتاق خنک شود. هر ساعت نصف تا یک فنجان از آن را در هنگام دردهای قاعدگی بنوشید.
دارچین: این گیاه دارای خاصیت ضدالتهابی و ضد اسپاسم است که دردهای شکم را تسکین می دهد. دارچین را بصورت دمکرده استفاده کنید یا آن را روی نان تست و شیرینی ها بپاشید و میل کنید. نوشیدن دم کرده دارچین برای پریودهای دردناک شدید قبل از شروع پریود و در طی آن می تواند بسیار التیام بخش باشد.
رازیانه: دیگر گیاه تسکین دهنده دردهای قاعدگی رازیانه می باشد، این گیاه جریان خون بهتر به تخمدانها را تقویت می کند. دانه ها یا بذرهای رازیانه را له کنید تا بصورت پودر درآید و به اندازه 1 قاشق چایخوری از آن را به یک فنجان آب جوش بیافزایید و بگذارید تا 5 دقیقه خیس بخورد، آن را صاف کنید و در طول روز چند بار از این دمکرده بنوشید.
زنجبیل: نیز تسکین دهنده دردهای شکم به حساب رفته و اگر بصورت دائمی به غذاها اضافه گردد در برخی اوقات می تواند باعث منظم شدن پریودهای نامنظم گردد. زنجبیل را در تهیه انواع کلوچه، کیک و شکلات یا بعنوان ادویه در طبخ غذاهای گیاهی و مزه دار کردن گوشت مرغ می توان به کار برد. فرم دمکرده زنجبیل موثرترین شکل آن می باشد: نصف قاشق چایخوری زنجبیل را در یک فنجان آب جوش بریزید و 3 بار در روز از این دمکرده بنوشید.
نعناع: این سبزی خوش عطر و خوش طعم هم می تواند باعث کاهش دردهای قاعدگی گردد. مقداری نعناع را در آب جوش ریخته و دم کنید و روزی یک تا دو فنجان از آن را بنوشید. خوردن آبنبات نعناع نیز موثر خواهد بود.
خردل: یک یا دو قاشق غذاخوری پودر خردل در یک لگن آب گرم می تواند دردهای قاعدگی را تسکین دهد، البته این مخلوط برای نوشیدن نیست بلکه بایستی پاهای خود را داخل لگن گذاشته و از تاثیر آرامبخش آن بهره مند شوید.
بابونه: این گل کوچک و شیرین دارای خواص ضد التهابی و ضد اسپاسم می باشد. و همچنین برای بانوانی که در هنگام قاعدگی علاوه بر درد دچار یبوست نیز می شوند بسیار سودمند می باشد. زیرا این گیاه مسکن ملایمی برای دردها و اعصاب به شمار رفته و می تواند استرس را کاهش دهد، سیستم عصبی را آرام کرده و یک حالت استراحت را به بدن القا کند. این تاثیر همچنین برای مواقعی که دردهای قاعدگی با نگرانی و زود رنجی همراه هستند بسیار مفید است. بهتر است بابونه را به شکل دمکرده در هنگام قاعدگی استفاده کرد.
تمشک قرمز: برگهای این گیاه باعث تقویت رحم شده و همچنین از دردهای قاعدگی جلوگیری می کنند. این گیاه بایستی به طور مداوم استفاده شود، زیرا تاثیر مثبت آن در طولانی مدت آشکار می شود. اگر خونریزی قاعدگی، شدید و زیاد باشد تمشک قرمز باعث کنترل آن می شود. بومادران نیز در کاهش خونریزی قاعدگی بسیار سودمند بوده و استفاده از دمکرده آن چندین بار در طول روز بسیار موثر است.
گیاهان مدر به دلیل اینکه باعث حفظ و نگهداری آب در بدن می شوند می توانند از یبوست و نفخ جلوگیری کرده و از این طریق دردهای قاعدگی را کاهش دهند. جعفری، گل قاصد، گل ادریس و دم اسب همگی مدر هستند. مصرف دمکرده یا عصاره این گیاهان می تواند بسیار مفید باشد.
دمنوش های گیاهی برای کاهش درد پریود
4.روشهای خانگی برای درمان دردهای قاعدگی
کیسه آب گرم: آب را بجوشانید و آن را داخل کیسه آب گرم یا یک بطری ریخته و بر روی شکم بگذارید تا درد های آن ناحیه را تسکین دهد. یا یک حوله کوچک را خیس کنید و آب اضافه آن را بگیرید و روی بخاری یا با اتو آن را گرم کنید و روی شکم و کمر خود بگذارید. مراقب باشید که این موارد خیلی داغ نباشند.
نوشیدن آب: مقادیر زیادی آب بنوشید. کاهش آب بدن باعث تولید هورمونی به نام وازوپرسین در بدن می شود که می تواند دردهای قاعدگی را افزایش دهد.
5.بایدها و نبایدها در قاعدگی دردناک
خودتان را گرم نگه دارید. زنانی که در طول پریود خودشان را گرم نگه می دارند کمتر مستعد ابتلا به دردهای قاعدگی هستند.
بطور منظم ورزش کنید. ورزش کردن باعث افزایش گردش خون در ناحیه لگنی شده و به حذف و پاکسازی پروستاگلاندین ها کمک می کند.
سعی کنید از نوارهای بهداشتی در طول قاعدگی استفاده کنید. از تامپون ها که جدیدا وارد بازار شده اند استفاده نکنید. استفاده از تامپون ها می تواند باعث دردهای شکمی وعفونت رحمی و بعضا شوک گردند.
روی پشت دراز بکشید، زانوهایتان را خم کنید و کف پاها را صاف روی زمین بگذارید. عضلات شکم و باسن را منقبض کنید و به زمین فشار دهید و سپس لگن خود را بلند کنید طوریکه کمرتان نیز از زمین بلند شود و تنها شانه ها و کمی از پشت با زمین تماس داشته باشد. شانه ها و پشت را به زمین فشار دهید، چند دقیقه در همین وضعیت بمانید سپس به آرامی باسن خود را روی زمین گذاشته و این حرکت را چند بار در روز تکرار کنید.
به پشت دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید. این وضعیت هم به تسکین دردهای قاعدگی کمک می کند.
یک حمام گرم و کوتاه هم می تواند در تسکین دردها موثر باشد.
آرامش. به موسیقی آرام گوش کنید. یک کتاب خوب بخوانید. یک سرگرمی جالب برای خود فراهم کنید و به آن بپردازید. نگرانی و استرس می توانند دردهای قاعدگی را بدتر کنند.
اگر ازدواج کرده اید در مورد روشهای جلوگیری از بارداری با پزشک متخصص مشورت کنید. آ یو دی ها می توانند باعث دردها و خونریزی های شدید در هنگام قاعدگی گردند. و قرص های جلوگیری از بارداری می توانند علائم قاعدگی دردناک را کاهش دهند: آنها دردهای قاعدگی و خونریزی را کاهش می دهند، طول دوره پریود را کوتاه کرده و پریود را منظم می کنند. اما استفاده از قرصهای جلوگیری از بارداری عوارض منفی نظیر: بیماریهای کبدی، افزایش فشار خون، دیابت، بیماریهای قلبی، سکته، واریس و بیماریهای کیسه صفرا را نیز دارا می باشند.
برای به کار بردن روش درست جلوگیری از بارداری حتما با پزشک خود مشورت کنید.